O χαιρετισμός του Γιώργου Παπανδρέου:
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
είναι ιδιαίτερη η χαρά μου, που βρίσκομαι σήμερα στο Καλέντζι, στην εκδήλωση για τα εγκαίνια της ανακαινισμένης οικίας του «Γέρου της ∆ημοκρατίας».
Επιτρέψτε μου πριν ξεκινήσω να στείλω από εδώ τα συλλυπητήρια μου στην οικογένεια του 29χρονου αστυνομικού, Χρήστου Κουρουνιώτη, του συμπατριώτη μας που χάθηκε την ώρατου καθήκοντος. Χάθηκε ένας νέος και άξιος άνθρωπος και συλλυπούμαστε το χωριό του, τους φίλους και τους δικούς του ανθρώπους.
Βρισκόμαστε σήμερα σε ένα χώρο, που ανακαινίστηκε με προσοχή και αγάπη.
Ελπίδα μας είναι να γίνει ένας χώρος ζωντανός, πολιτισμού, εκδηλώσεων και εκθέσεων.
Μην ξεχνάμε ότι εδώ, στην μικρή πλατεία αυτή, γινόντουσαν ιστορικές κουβέντες. Όταν ερχόταν ο Γέρος της Δημοκρατίας αλλά και ο Ανδρέας, εδώ μαζευόμασταν.
Ήταν εδώ που εξιστορούσε τις εμπειρίες του με τους αγαπημένους συγχωριανούς του στο Καλέντζι, εδώ που τους έθετε ερωτήματα και εδώ που έπαιρνε έμπνευση από τις απλές αλήθειες που λεγόντουσαν.
Δεν ήταν χώρος πολιτικής αντιπαράθεσης αλλά εργαστήρι δημοκρατικού προβληματισμού για το καλό του τόπου.
Σίγουρα ο χώρος αυτός θέλουμε να γίνειπόλος έλξης ξανά, προβάλλοντας την όμορφη περιοχή μας και μια ολόκληρη ιστορία της σύγχρονης δημοκρατικής Ελλάδας.
Θα εμπλουτίζεται ο χώρος αυτός με αντικείμενα μουσειακής σημασίας – κειμήλια αλλά και πληροφοριακό υλικό για τους επισκέπτες.
Ελπίζω – και σίγουρος είμαι ότι και ο ίδιος ο Γεώργιος Παπανδρέου θα το ήθελε – ότι πολλά νέα παιδιά, σχολεία – να έχουν την ευκαιρία να βρεθούν εδώ στον χώρο αυτό. Χώρος που θα είναι συνάμα
-Μουσείο λαϊκής τέχνης,
-Μουσείο με παραδοσιακά γεωργικά εργαλεία,
-Ιστορική βιβλιοθήκη,
-Εκθετήριο τοπικών προϊόντων
Για αυτό λέω ότι θα είναι και χώρος που θα συνεισφέρει στην ανάπτυξη της περιοχής, αν αξιοποιηθεί σωστά και διασφαλιστεί η λειτουργικότητα του.
Είμαι σίγουρος ότι οι φορείς της περιοχής με πρωτεργάτη το Δήμο Ερυμάνθου θα βρουν τον τρόπο.
Και εμείς θα είμαστε πάντα αρωγοί.
Γιατί το οφείλουμε και στις επόμενες γενιές. Που πρέπει να διδαχτούν από τις παρακαταθήκες του παρελθόντος, που παραμένουν και σήμερα επίκαιρες.
Κυρίες και κύριοι,
Φίλες και φίλοι,
Η προσφορά του Γεωργίου Παπανδρέου ήταν καταλυτική στην εμπέδωση της δημοκρατίας στη χώρα μας. Δεν είναι τυχαίο – και το θυμάμαι σαν σήμερα – ότι μέσα στο σκοτάδι της Δικτατορίας – η κηδεία του έγινε σύμβολο αντίστασης και κραυγή για την δημοκρατία.
Γέρος της Δημοκρατίας είχε πια βαπτιστεί από τον λαό.
Μικρός θυμάμαι και τον πρώτο ανένδοτο – ιστορίες για την ανακάλυψη της νοθείας τότε. Μου τις εξιστορούσε ο Γεράσιμος – ο οδηγός και πιστός του φίλος – καθώς γυρνούσαν γειτονιές και έβρισκαν ότι είχαν ψηφίσει ακόμα και οι πεθαμένοι.
Και στον δεύτερο ανένδοτο μετά την προδοσία των αποστατών και τις εξωθερμικές παρεμβάσεις του Παλατιού και των ΗΠΑ.
Νέο παιδί με έπαιρναν μαζί στις περιοδείες ανά την Ελλάδα. Ένας αγώνας που ανακόπηκε από τους συνταγματάρχες το 1967 . Και δεν πρόλαβε να δει ο Γεώργιος Παπανδρέου την αποκατάσταση της δημοκρατίας,αφού υπό κατ’οίκον περιορισμό αρρώστησε και έφυγε το 1968.
Όμως η παρουσία του υπήρξε τόσο καταλυτική, όχι μόνο με την κηδεία του,που αποτέλεσε την πρώτη μαζική διαδήλωση κατά της δικτατορίας των συνταγματαρχών.
Χαρακτηρίστηκε ως ο «πρωθυπουργός της Απελευθερώσεως» μετά την επιστροφή του από το Καϊρο για να σηκώσει την ελληνική σημαία και πάλι στην απελευθερωμένη Αθήνα, στην Ακρόπολη.
Αλλά ήξερε επίσης ότι η δημοκρατία – για να σταθεί, για να εδραιωθεί, ήθελε και γερές βάσεις στην παιδεία του λαού.
Ως υπουργός Παιδείας στην κυβέρνηση Βενιζέλου την περίοδο 1930 με 1932, συνέδεσε το όνομά του όχι μόνο με τα 3.200 σχολεία που κτίστηκαν τότε αλλά και με μία ευρύτατη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση.
Την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964, που είχε εισάγει ως Πρωθυπουργός και Υπουργός Παιδείας με κύριους άξονες την:
–Δωρεάν εκπαίδευση σε όλες τις βαθμίδες,
–Θεσμοθέτηση τριτάξιου Γυμνασίου και τριτάξιου Λυκείου,
–Υποχρεωτική εκπαίδευση από το 6ο ως το 15ο έτος της ηλικίας όλων των μαθητών της επικράτειας,
–Ελεύθερη χρήση της δημοτικής γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες.
–Εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο με το σύστημα του «Ακαδημαϊκού Απολυτηρίου».
Δημοκρατία και Παιδεία. Έννοιες επίκαιρες και σήμερα.
Που δοκιμάζονται.
Όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και παγκόσμια. Προτεραιότητες για τη νέα γενιά. Που απαιτούν τον καθημερινό μας αγώνα. Από όποιο μετερίζι μπορεί ο καθένας μας.
Και την παιδεία, δεν την θεωρούσε ως απλά απόκτηση κάποιων δεξιοτήτων για επαγγελματική αποκατάσταση.
Αλλά γνώσεις και ικανότητες, κριτικής σκέψης, αναλυτικής σκέψης για την διαμόρφωση πρωτίστως πολιτών – χαρακτήρες και άτομα ελεύθερα, δημιουργικά, δυναμικά και όχι φοβικά.
Το οξυγόνο του Καλεντζίου έτσι και αλλιώς αυτό προδιαθέτει.
Το μικρό αυτό μουσείο εδώ στο Καλέντζι, έχει λοιπόν πολύ μεγαλύτερο -από τις φυσικές τους διαστάσεις- συμβολισμό.
Συμβολίζει τους αγώνες που έγιναν από παλαιότερες γενιές, όπως και τους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, αγώνες για την ενίσχυση της δημοκρατίας, την προάσπιση του κράτους δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το δικαίωμα να ακούγεται η φωνή του πολίτη, απέναντι στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά, από την υπερσυγκέντρωση της εξουσίας και τη συνεχή διεύρυνση των ανισοτήτων.
Γιατί σήμερα ζούμε το φαινόμενο – διαβρωτικό για τις κοινωνίες μας – της υπερσυγκέντρωσης πλούτου και εξουσίας. Αυτό έχει οδηγήσει στην αιχμαλωσία των δημοκρατικών μας θεσμών, από ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, λομπίστες, εξωθεσμικούς παράγοντες, από ολιγάρχες μέχρι και από το οργανωμένο έγκλημα.
Για αυτό είναι απαραίτητο αγώνας για την δημοκρατία, όπως και αγώνας για ένα διαφορετικό εκπαιδευτικό σύστημα που θα παράγει, συμμέτοχους και κριτικά σκεπτόμενους πολίτες, στους οποίους θα λογοδοτεί η κάθε μορφή εξουσίας.
Φίλες και φίλοι,
Αυτός ο τόπος, με τα πολλά και σπουδαία συγκριτικά του πλεονεκτήματα, αποτέλεσε ένα τόπο αταλάντευτης δημοκρατικής έμπνευσης.
Συνέβαλε στην διαμόρφωση της συλλογικής ιστορικής μνήμης.
Ελπίζω ο χώρος να αποτελέσει ένα εργαστήρι δημοκρατίας, ανάχωμα στην λογική της αποσιώπησης και της επικίνδυνης αμνησίας.
Ένα σημείο ανταλλαγής απόψεων, διαλόγου και μεταφοράς εμπειριών και γνώσεων μεταξύ διαφορετικών γενεών.
Δημιουργώντας εναλλακτικές μορφές συμμετοχικής δημοκρατίας, για τη νέα γενιά χρησιμοποιώντας καινοτόμες εφαρμογές.
Η ανακαίνιση του χώρου αυτού – αυτό το νόημα έχει.
Δεν είναι άψυχα ντουβάρια.
Είναι τα χώματα αυτά που αποπνέουν ζωντανή ιστορία, μνήμες και τιμή για όσους οραματίστηκαν την Ελλάδα μας, μια χώρα ελεύθερη, δημοκρατική, ακηδεμόνευτη και με εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του ενεργού πολίτη, του λαού μας, του ελληνισμού.
Ευχαριστώ όλους που συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτού του έργου – προσδοκώντας να γίνει στέκι δημοκρατίας για όλους μας.