Διπλό «μπλόκο» στην αγορά, μέσω της ταυτόχρονης υιοθέτησης του συστήματος IRIS και της «καταιγίδας» των POS, στήνουν από την 1η Ιανουαρίου οι ελεγκτικές αρχές, υπό την «απειλή» μάλιστα αυστηρών προστίμων έως και 1.500 ευρώ.
Από την πρώτη μέρα μέρα του νέου έτους οι επαγγελματίες σε όλους τους κλάδους λιανικής και παροχής υπηρεσιών υποχρεούνται να
αποδέχονται τόσο πληρωμές με χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες όσο και υπηρεσίες άμεσης πληρωμής με μεταφορά χρηματικών ποσών μεταξύ τραπεζικών λογαριασμών, όπως η υπηρεσία IRIS online payments.
Οι μοναδικές εξαιρέσεις που αναγνωρίζει ο νόμος, σύμφωνα και με την κοινή απόφαση (υπ’ αριθμ. 119899/18-12-2023) των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, είναι τα άτομα με αναπηρία όρασης με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω, καθώς και τα μηχανήματα αυτόματης
πώλησης προϊόντων (αυτόματοι πωλητές), αλλά μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Έτσι, μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2024, εκτός από τα 35 νέα επαγγέλματα (ταξί, λαϊκές αγορές, περίπτερα, ψιλικατζίδικα κ.λπ.) τα οποία εντάσσονται στη λίστα των ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών που υποχρεωτικά πρέπει να εγκαταστήσουν συσκευές αυτόματης πληρωμής (POS), το σύνολο της αγοράς πρέπει να δέχεται συναλλαγές και μέσω του συστήματος IRIS.
Οι κυρώσεις
Επισημαίνεται ότι η 31η Ιανουαρίου είναι καταληκτική ημερομηνία συμμόρφωσης με το νέο «καθεστώς» από τους υπόχρεους και οι παραβάτες που θα εντοπίζονται από τις ελεγκτικές υπηρεσίες θα βρίσκονται αντιμέτωποι με διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.500 ευρώ.
Ωστόσο, με την εν λόγω απόφαση θεσπίζεται μια εξαίρεση και μπορούν να «κερδίσουν» λίγο χρόνο, έναν μήνα ουσιαστικά, όσοι δεν υποχρεούνταν και δεν διέθεταν τερματικά αποδοχής καρτών ή και επαγγελματικό λογαριασμό μέχρι τις 18 Δεκεμβρίου 2023, αλλά αποδεδειγμένα έχουν καταθέσει νόμιμα σχετικό αίτημα για την προμήθεια τερματικού αποδοχής καρτών έως και 31 Ιανουαρίου 2024 και αναμένουν την εγκατάστασή του.
Οι εν λόγω υπόχρεοι, λοιπόν, από την 1η Φεβρουαρίου έως και την 1η Μαρτίου 2024 δεν θα κινδυνεύουν σε περίπτωση ελέγχου με το ανωτέρω πρόστιμο, γεγονός που σημαίνει ότι μετά την παρέλευση του πρώτου τριμήνου και οι συγκεκριμένοι επιτηδευματίες θα βρίσκονται αντιμέτωποι με τις ποινές που ισχύουν για όλη την αγορά.
Παράλληλα, η μη δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού στον διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ επισύρει για τους υπόχρεους διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ, ενώ και η μη υποβολή δήλωσης διόρθωσης, προς συμμόρφωση, από τους υπόχρεους, στις
περιπτώσεις απενεργοποίησης επαγγελματικού λογαριασμού, νοείται ως μη δήλωση επαγγελματικού λογαριασμού και επιφέρει το ίδιο πρόστιμο.
Η διαδικασία
Όσον αφορά τη διαδικασία, οι δικαιούχοι πληρωμής πρέπει να δηλώνουν ηλεκτρονικά έναν ή περισσότερους επαγγελματικούς λογαριασμούς στον διαδικτυακό τόπο της ΑΑΔΕ (www.aade.gr) με τη χρήση των διαπιστευτηρίων που διαθέτουν οι χρήστες για όλες τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, εντός προθεσμίας ενός μήνα από την έναρξη άσκησης δραστηριότητας.
Στον επαγγελματικό λογαριασμό, οι ανωτέρω υπόχρεοι αποδέχονται συναλλαγές που πραγματοποιούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής όπως, ενδεικτικά, μέσα πληρωμής με κάρτα, εντολές άμεσης χρέωσης, μεταφορές πίστωσης, πάγιες εντολές, καθώς και συναλλαγές με μετρητά. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι επαγγελματικοί λογαριασμοί δηλώνονται με χρήση του αριθμού λογαριασμού πληρωμών, ενώ εφόσον υπάρχει διεθνής τραπεζικός αριθμός (ΙΒΑΝ) δηλώνονται υποχρεωτικά με τη μορφή αυτή και επιβεβαιώνονται από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.
Σε περίπτωση μη επιβεβαίωσης του λογαριασμού, η ΑΑΔΕ προβαίνει σε απενεργοποίησή του. Επίσης, κατά την περίπτωση δήλωσης ίδιου επαγγελματικού λογαριασμού από διαφορετικούς δικαιούχους πληρωμής, η ΑΑΔΕ προβαίνει σε απενεργοποίηση των λογαριασμών. Οι δικαιούχοι πληρωμής υποχρεούνται να δηλώσουν το σύνολο των επαγγελματικών λογαριασμών τους σε περίπτωση που οι συναλλαγές διενεργούνται σε πλέον του ενός επαγγελματικούς λογαριασμούς, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να διαγράφουν επαγγελματικό λογαριασμό ή/ και να προβαίνουν σε προσθήκη επαγγελματικού λογαριασμού σε περίπτωση τροποποίησης.
Οι μεταβολές που επέρχονται στους επαγγελματικούς λογαριασμούς δηλώνονται εντός μηνός από την ημερομηνία κατά την οποία επήλθε η μεταβολή.
Έλεγχοι από διπλά κλιμάκια
Αρμόδιες αρχές για τη διενέργεια των ελέγχων -από κλιμάκια που αποτελούνται από τουλάχιστον δύο υπαλλήλους- τη βεβαίωση παραβάσεων και την επιβολή των προστίμων ορίζονται:
η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) του υπουργείου Ανάπτυξης,
οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες των Περιφερειών της χώρας,
οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Φορολογικής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Εφόσον, μάλιστα, στο πλαίσιο των ελέγχων που διενεργούν διαπιστώσουν παράβαση, συμπληρώνουν και διαβιβάζουν σχετική
έκθεση ελέγχου προς τις αρμόδιες αρχές για την περαιτέρω εφαρμογή της διαδικασίας βεβαίωσης παραβάσεων και επιβολής προστίμων.
Εάν η έκθεση ελέγχου αφορά δικαιούχο πληρωμής με έδρα εντός της Περιφέρειας Αττικής, αυτή διαβιβάζεται στη ΔΙΜΕΑ, και σε κάθε άλλη περίπτωση στις οικείες αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες των Περιφερειών της χώρας.
Τα ελεγκτικά όργανα υποχρεούνται να υποβάλουν εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία διαπίστωσης τέλεσης της παράβασης τις σχετικές εκθέσεις στην υπηρεσία τους. Η απόφαση επιβολής προστίμου εκδίδεται αφού ζητηθεί ακρόαση του διοικούμενου και κοινοποιείται αμελλητί στον παραβάτη.
Η απόφαση επιβολής διοικητικού προστίμου υπόκειται σε ενδικοφανή προσφυγή εντός 30 ημερών από την κοινοποίησή της. Η απόφαση επί της προσφυγής εκδίδεται μέσα σε προθεσμία 30 ημερών από την κατάθεση της προσφυγής. Το ύψος του επιβληθέντος διοικητικού προστίμου μειώνεται
στο ήμισυ εάν:
α) Ο υπόχρεος, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτόν της σχετικής πράξης και σε κάθε περίπτωση πριν από την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής, προβεί σε καταβολή του προστίμου. Η καταβολή αυτή συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παραίτηση του υπόχρεου από κάθε δικαίωμα προσβολής ή αμφισβήτησης της πράξης επιβολής προστίμου.
β) Ο υπόχρεος, εντός 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής καταγγελίας ή διενέργειας ελέγχου, καταθέσει στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία αποδεικτικό έγγραφο από το οποίο προκύπτει η χρήση τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών, μέσων πληρωμής με κάρτα και μέσων πληρωμής με υπηρεσίες άμεσης πληρωμής από λογαριασμό σε λογαριασμό.